Halverwege de jaren negentig werden ze ontdekt door de Amerikaanse gitarist Ry Cooder (1947): de oude en vergeten musici uit Havana, die ooit optraden in de dans- en concertzaal van de wijk Buena Vista. Cooder bracht ze bij elkaar onder de naam Buena Vista Social Club en maakte met hen in 1996 de wereldberoemde CD die deze musici op leeftijd als nog de internationale naam en faam bracht die zij nu genieten. De aanstekelijke muziek van zanger Ibrahim Ferrer (1927), pianist Rubén Gonzáles (1919), gitarist Compay Segundo (1907) en hun collega-musici heeft de Duitse filmer Wim Wenders geïnspireerd tot het maken van de gelijknamige documentaire in 1998.
De film Buena Vista Social Club is tot stand gekomen tijdens de opnamen van de tweede CD, de soloplaat van Ibrahim Ferrer, in de Egrem-Studio in Havanna. Daarnaast heeft Wenders de twee concerten gefilmd die de Buena Vista Social Club in het Concertgebouw gaf tijdens het Rootsfestival, evenals het grote afscheidsconcert in Carnegie Hall, New York. Wenders werkte al eerder met Cooder, die voor zijn films Paris, Texas (1984) en Am Ende der Gewalt (1997) de soundtracks heeft gemaakt. Dit keer is het echter Cooder geweest die hem de kans gaf te filmen tijdens diens muzikale regie over de Buena Vista Social Club.
Tijdens het draaien van de film hebben Wim en Donata Wenders de foto’s gemaakt, die nu voor het eerst in Nederland te zien zijn. Wim is daarbij als een cineast te werk gegaan: in langgerekte panorama’s heeft hij het decor gefotografeerd waartegen de film zich afspeelt. Daarop is te zien hoe de levendigheid op straat naadloos overgaat in het kleurrijke verval van de magische stad Havanna. Zijn vrouw Donata (1965), opgeleid als fotograaf en camera-assistent, concentreerde op de musici die ze in poëtische zwart-wit beelden heeft geportretteerd. Moeiteloos lijkt zij de melancholie van deze muzikale cultuur in haar foto’s te hebben vastgelegd.
Robert van der Hilst, Cuba 1987/1999
Robert van der Hilst is colorist en fotograaf tegelijkertijd. Zoals Wim en Donata Wenders het decor van de stad Havana en haar rijke muziekleven laten zien, zo heeft Robert van der Hilst (1940) met ongelooflijk snelle visuele intuïtie portretten uit het dagelijks leven van de Cubaan opgetekend. Met groot gevoel voor détail en verhaal wekt hij de bijna surréalistische wereld van de Cubanen tot leven in kleurrijke en sensuele beelden. Zijn onbevangen optreden levert de meest onverwachte ontmoetingen en bijzondere foto’s op, waarbij het toeval een grote rol speelt.
Als Nederlander in Parijs behoort Robert van der Hilst momenteel tot de beste reportagefotografen in de wereld. Hij werd opgeleid aan de Fotovakschool in Den Haag. In de jaren zestig vestigde hij zich in Parijs van waaruit hij reizen maakte door Europa, het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Ook verbleef hij voor langere tijd in de Verenigde Staten en Canada van waaruit hij Latijns Amerika met zijn camera exploreerde. Zijn foto’s werden gepubliceerd in talloze tijdschriften zoals Zoom, Paris Match en Stern. Bekendheid kreeg hij door zijn reportages over de homogemeenschap in San Francisco (1981), het leven in Zuid-Marokko (1986) en Shanghai (1991-1993).
Voor het tijdschrift Marie-Claire maakte Van der Hilst in 1986 een fotoreportage over Cuba. Met een beurs van het toenmalige ministerie van WVC kreeg hij in 1987 de mogelijkheid om 8 maanden op Cuba te werken. Dit resulteerde in talloze publicaties in tijdschriften en in een tentoonstelling Vu à Cuba die onder andere in 1992 te zien was in de Canon Photo Gallery te Amsterdam. In de winter van 1998/1999 keerde Van der Hilst opnieuw terug naar Cuba. Een selectie van de foto’s die hij op deze reis heeft gemaakt zijn nu samen met een keuze uit het werk van 1987 te zien in huis Marseille.
Cuba in De IJsbreker
20 juli – 6 augustus 2000
In samenwerking met huis Marseille organiseert Muziekcentrum De IJsbreker tegelijkertijd een Cubaans muziekfestival met optredens van diverse Cubaanse musici zoals Changuï de Guantánamo, het Ramón Valle Trio, Clave y Guaguancó, het Alfredo Rodríguez Jazz Quintet, de Holanda Cuban All Stars en het Cuarteto de Cuerdas de Havana.
Publicatie
Verkrijgbaar tijdens de tentoonstelling: Wim und Donata Wenders, Buena Vista Social Club, Photographien, Filmstills, Texte, München (Schirmer/Mosel Verlag) 1999, 132 pagina’s, 137 afbeeldingen in kleur en duotoon, ISBN 3-88814-611-9, Duits, ca. Fl. 40,-.